‘Türkiye’deki hematolog sayısının acilen arttırılması ve mevcut kemik iliği nakli merkezlerinin güçlendirilmesi gerekiyor’
Dernekler sayfasının bu haftaki konuğu Türk Hematoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Muhit Özcan
Derneğiniz ne zaman kuruldu, tarihçesini kısaca anlatır mısınız?
Türk Hematoloji Derneği (THD) 1967 yılında Sedat Tavat, Arif İsmet Çetingil, F. Reimann, Şeref İnceman, Orhan N. Ulutin, Ayhan Çavdar, Burhan Say, Nail Tartaroğlu ve Mustafa Karaca tarafından kurulmuştur. Derneğimiz 40 yıllık geçmişe sahip, ülkemizin en köklü ve alanındaki tek bilimsel uzmanlık derneğidir.
Biz kendimizi bilimsel sivil toplum örgütü olarak adlandırıyoruz. ‘Kendi alanımızda olması gereken doğrular nelerdir’ konusunu geniş bir tartışma zemininden sonra öneriler olarak mercilere sunuyoruz. THD, gördüğü aksaklıkları vakit kaybetmeden ilgili mercilere bildirir. Çok sayıda mektup gönderdik ama yeterli sayıda geri dönüş alamadık.
Genel olarak derneğinizin faaliyet alanları nedir?
Derneğimizin amacı ülkemizdeki hematoloji ve hematolojiyle birlikte çalışan bilim dalları ile ilgili bilgi iletişimini sağlamak, bu alandaki çalışma ve araştırmaları geliştirmek, desteklemek, bölge, yöre vb. sınırlamalar olmaksızın Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki ihtiyaç sahiplerine hizmet sunmaktır. Bu amaçla derneğimiz, üyelerinin mesleki açıdan gelişmeleri ve gereksinimlerinin karşılanabilmesi için her türlü yardımda (araç, gereç, sarf malzemeleri) bulunur.
Alanınızda başka dernekler de hizmet veriyor mu?
Türk Hematoloji Derneği, ülkemizde hematoloji alanında faaliyet gösteren üye sayısı ve kapsamı en geniş olan yegane uzmanlık derneğidir.
Derneğinize kimler üye olabiliyor? Şu anki üye sayınız nedir?
Derneğin üç türlü üyesi vardır: Asıl üye, onursal üye, fahri üye. Derneğe asıl üye olabilmek için medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak, 18 yaşını bitirmiş bulunmak, hematoloji ve hematolojiyle birlikte çalışan bilim alanlarında faaliyet gösteriyor olmak, tıpta uzman olmak veya bu alanlarda bir temel bilim dalında doktora yapmış olmak gerekir. Derneğimizin üye sayısı 641’dir.
Türkiye’de alanınızla ilgili hekimlerin yüzde kaçı derneğinize üye?
Ülkemizde hematolog sayısı 200-250 arasında. Yaklaşık olarak tüm hematoloji uzmanlarının derneğimiz üyesi olduğunu tahmin ediyoruz. Ayrıca derneğimize hematolojiyle birlikte çalışan bilim alanlarındaki uzmanlar da üye olmaktadır. Bu konuda Bakanlık uzmanlık masasından aldığımız bilgilerle de bir çalışma yaptık ve bunu Bakanlığa sunduk.
Genel kurul ve üye seçimleri ne kadar sürede bir yapılıyor?
Olağan Genel Kurul Toplantısı iki yılda bir, 1 Eylül-30 Ekim tarihleri arasında yapılır.
Derneğimizin kamu yararı statünüz var mı?
Kamu yararı statüsü almak için başvuruda bulunmamıza rağmen henüz bir yanıt alamadık.
Derneğiniz tarafından yayınlanan periyodik bir bilimsel yayınınız var mı?
THD, 1951 yılında dernek kurucularından E. Frank’in başlatarak editörlüğünü yaptığı “New İstanbul Contribution to Clinical Science” dergisini “Turkish Journal of Hematology” adı ile çıkarmaya devam etmektedir. Dergi yılda 4 sayı hem basılı hem de internet ortamından ücretsiz tam metin erişim (http://www.onlinedergi.com/hematology/index.asp) ile okuyucuların hizmetindedir. Derneğimiz ayrıca yılda dört sayı çıkardığımız “THD Bülteni” ile üyelerini, yapılan tüm kongre, kurs, ödül, burs ve gelişmelerden haberdar eder.
Derneğinizin yeterlik kurulu var mı ve yeterlik sınavı yapılıyor mu?
Sağlık Bakanlığının yeterlilik sınavlarını tanıması konusunda bir gelişme olmadığı için bu konuda kurul oluşturmadık. Fakat bu konuda Avrupa Hematoloji Cemiyeti (EHA) bünyesinde süren gelişmeleri yakın takip ediyor ve EHA’nın geliştireceği (EHA Hematology Ceritification Program) sürece uyum gösterecek bir sistemi geliştirmeyi arzu ediyoruz.
Üyeler arasında iletişimi nasıl sağlıyorsunuz? Derneğinizin mail grubu ya da web sayfası var mı?
Derneğimizin “THD Forum” olarak adlandırılan bir e-posta grubu var. www.thd.org.tr adresli web sayfamız da mevcuttur.
Derneğinizin düzenlediği kongre ve diğer bilimsel etkinlikler hakkında bilgi verir misiniz?
Derneğimiz bugüne kadar 32 ulusal kongre, sayısız kurs ve eğitsel toplantılar organize etti. Ulusal kongrelerde son 10 yıldır gelenek halini alan Birinci Basamak Kursu ile genç hekimlere hematolojinin temel konuları anlatılmaktadır. Mezuniyet Sonrası Eğitim Kursu ile de hematolojinin güncel konuları, yurtdışında yaşayan ve konusunda uzman Türk bilim insanları tarafından verilir. Son beş yıldır, hemen hemen hiçbir kongremize yabancı bilim adamı davet etmiyoruz, yurt dışında yaşayan Türk bilim adamlarını Türkiye’ye davet ediyoruz. Bunların arasında Türkiye’ye 40 yıldır gelmemiş bilim insanları var. Onlar da geldikleri zaman duygulanıyorlar.
Bu sene THD 40. yılını kutlama hazırlığı içerisinde, bunu da bilimsel bir şölen havasında geçirme arzusundayız. Bunlardan ilki olan 4. Ulusal Kemik İliği Transplantasyonu ve Kök Hücre Tedavileri Kongresi mart ayı içerisinde Bursa’da başarı ile yapıldı. Ulusal Hematoloji Kongresinden önce de mayıs sonunda 1. Uluslararası Lösemi, Lenfoma, Miyelom Kongresi ile hematolojide tedavi seçenekleri devamlı güncellenen ve sık karşılaşılan bu üç hastalık ile ilgili bir uluslararası toplantı düzenlemekte.
Derneğin bilimsel çalışma grupları var mı?
15 bilimsel alt komite ile derneğimizin bilimsel gücü artarak devam etmektedir. THD, her bilimsel komitenin eğitsel ve bilimsel çalışma ve fikirlerine destek vermektedir.
Üye olduğunuz uluslararası örgütler var mı? Varsa ortak çalışmalar yapıyor musunuz?
THD, Uluslararası Hematoloji Birliği üyesidir. 2004 yılından itibaren de Avrupa Hematoloji Birliği ile sürekli irtibat halindedir. THD’nin tüm bilimsel aktiviteleri Avrupa Hematoloji Akreditasyon Birliği tarafından kredilendirilmektedir.
Dernek gelirlerinizi neler oluşturuyor?
Dernek gelirlerinin belli başlısını kongre gelirleri (bağışlar) teşkil ediyor. Ayrıca aidatlar da bütçemizin küçük bir kısmını oluşturuyor.
Aidat gelirleri dernek gelirlerinin ne kadarını oluşturuyor? Her üye aidat ödüyor mu? Ödenmediği takdirde ne tür yaptırımlar uygulanıyor?
Yıllık üyelik aidatı 20 YTL’dir. 65 yaşına girmiş üyelerden ödenti alınmıyor. Bu sembolik meblağ, üyelerimizin derneğimizin sağladığı burs, ödül gibi olanaklardan yararlanabilmesi için ödemesi gereken miktardır. Aidatını ödemeyen üyelerimize hatırlatma yapılır ve gerekirse noter onaylı uyarı sonrası üyelikten çıkarılır.
Branşınızla ilgili uzmanlık eğitim süresini yeterli/fazla buluyor musunuz?
Yeterli buluyoruz.
Alanınızla ilgili yaşanan en önemli sorunlar nelerdir?
Çözülmesi gereken iki önemli konu var. Birincisi, Türkiye’de kemik iliği nakli alanında ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır. Büyük finans gerektirmeyen, çok basit bazı önlemlerle aşılabilecek sorunlar var. THD bunların çözüm önerilerini geliştirmiştir. Kemik iliği transplantasyonunda sorunlar var. Bu alanda deneyimli hemşire-eleman yetiştirmek gerekiyor. Sağlık Bakanlığına bunun için müracaat ettik. THD’nin kemik iliği alanında hemşire yetiştirmek üzere kurs ve sertifikasyon programı hazırladığını söyledik ve onaylanmasını talep ettik. Altı ay geçmesine rağmen Bakanlıktan yanıt gelmedi.
İkincisi de, Türkiye’de hematoloji uzmanının yetiştirilmesinin önüne engeller konulmuştur. Mevzuattaki sıkıntı nedeniyle, iki-üç yıldır hematoloji uzmanı yetiştirmek üzere yeni eleman alınamamaktadır. Bu nedenle Türkiye’deki hematoloji uzmanı sayısı zaten yetersizdir. Önümüzdeki yıllar için yeni üniversiteler açmakta olan merkezi otorite, bu üniversitelerdeki akademisyenlerin yetiştirilmesi için, hükümet veya YÖK, derhal önlem almalıdır. Geçen ay Bakanlığa, YÖK’e ve TTB’ye bu konuya dikkat çeken birer mektup yolladım. Hiçbirinden bir yanıt gelmedi. Sağlık Bakanına da konuyu yüz yüze aktarmak üzere randevu talep ediyoruz.
Hastalar, kemik iliği transplantasyonu listesinde beklerken zaman geçiyor, ölüyorlar, bu vahim bir durum. Bunun için transplantasyon merkezlerinin miktar ve niteliklerinin güçlendirilmesi gerekiyor. Öte yandan transplantasyon deneyimli hekim yetiştiriliyor ve o hekim taşrada mecburi hizmete gönderiliyor. Formula arabası kullanması için yetiştirilen şoförün köy yolunda günde bir kez araba kullandığını düşünün; işte bu örnekte olduğu gibi kaynaklar doğru kullanılmıyor. Bu nedenle sırada bekliyor hasta ve ölüyor.
Türkiye’de bine yakın hasta var bekleyen ve biliyorum ki, sıraları gelemeden ölecekler. Neden? Eleman, alt yapı, yatak sayısı yetersizliği nedeniyle. Bunu aşmak için önerilerimizi yaptık. Türkiye’deki hematolog sayısının acilen arttırılması ve mevcut kemik iliği nakli merkezlerinin güçlendirilmesi, maddi kaynakların kesintiye uğratılmaması gerekiyor. Bu çok acil bir konudur, Türkiye’nin geleceğiyle ilgilidir.
Derneğinizin kısa veya uzun vadede gerçekleştirmeyi düşündüğü hedefleri neler?
THD, tüzüğümüzde de yer alan “Ülkemizdeki hematoloji ve hematolojiyle birlikte çalışan bilim dalları ile ilgili bilgi iletişimini sağlamak, bu alandaki çalışma ve araştırmaları geliştirmek, desteklemek” ilkesi ışığında ülkemiz hematolojisini daha ileri götürmek ve uluslararası platform ile aynı seviyede tutmayı amaçlamaktadır.
THD, gençlerin eğitimine ayrı önem vermektedir. Düzenlediği toplantılarda, verdiği burslar ile genç katılımcılara ve imkanı olamayanlara karşılıksız destek olmak, onları yurtdışından gelen konuşmacılar ile tanıştırarak orada kısa dönem eğitim almaları için olanaklar sunmak, HAUD adı ile geçen THD bursu ile hematoloji uzmanlarının karşılıksız olarak 6 ay yurtdışı eğitim masraflarını karşılamak bu ilke doğrultusunda yapılan çalışmalardır.
Derneğimiz için bir başka önemli husus bilim dilinde Türkçe kullanımının yaygınlaştırılmasıdır. Yeni yabancı kelime ithal etmeyelim noktasındayız. Geleceğimize sahip çıkmak için bilim alanında da Türkçe’nin daha önde tutulması gerektiğini her yerde vurguluyoruz. Bu tavrımızı üyelerimiz de sevgi ve ilgiyle karşıladı.
Teşekkürler.
04/06/2007
Türk Hematoloji Derneği
Kuruluş tarihi : 1967
Üye Sayısı : 641 Kamu yararı statüsü : Yok
Şube : Yok
Adresi : Turan Güneş Bulv. Sancak Mah. 294. Sok. No:8 06550 Çankaya-ANKARA
Tel : 0312. 490 98 97
Faks : 0312. 490 98 68
e-posta : thdofis@thd.org.tr
Web adresi : www.thd.org.tr
2 Ekim 2005 tarihinde yapılan seçimli genel kurulla göreve başlayan üyeler:
Yönetim Kurulu
Genel Başkan : Prof. Dr. Muhit Özcan
İkinci Başkan : Prof. Dr. Nejat Akar
Genel Sekreter : Doç. Dr. Mutlu Arat
Araştırma Sekreteri : Doç. Dr. G. Hayri Özsan
Sayman : Doç. Dr. Mustafa Yenerel
Üyeler : Doç. Dr. Mustafa Çetin, Prof. Dr. Savaş Kansoy,
Yönetim Kurulu Yedek Üyeleri
Prof. Dr. Serdar Bedii Omay, Prof. Dr. Osman İlhami Özcebe, Prof. Dr. Duran Canatan, Prof. Dr. Filiz Büyükkeçeci.
Denetleme Kurulu
Prof. Dr. Uğur Özbek, Prof. Dr. Zafer Gülbaş, Prof. Dr. Teoman Soysal.
Denetleme Kurulu yedek Üyeleri
Prof. Dr. Zafer Başlar, Prof. Dr. Sevgi Beşışık Kalayoğlu.
Disiplin Kurulu
Prof. Dr. Yücel Tangün, Prof. Dr. Tevfik Akoğlu, Prof. Dr. Osman İlhan.
Disiplin Kurulu Yedek Üyesi
Prof. Dr. Nahide Konuk
Bilimsel çalışma grupları
Akut Lösemiler Bilimsel Alt Komitesi, Eritrosit Hastalıkları ve Hemoglobin, Hemostaz-Tromboz, Hematolojide Enfeksiyonlar ve Destek Tedavileri, Hemofili, Kemik İliği Yetersizliği, Laboratuvar Standartları, Moleküler Hematoloji ve Sitogenetik, Multipl Miyelom, Transfüzyon Tıbbı-Kan Bankacılığı ve Hemaferez, Kronik Lösemiler, Lenfoma, Hematopatoloji, Kök Hücre Nakli, Kök Hücre Biyolojisi ve Araştırmaları Bilimsel Alt Komitesi.
